Ύποπτα Χαμόγελα
Στο δρόμο για τη δουλειά περνάω συχνά από ένα παρκάκι ολιγοσύχναστο αλλά όχι ιδιαίτερα απόμερο ή μικρό. Όταν έχει ήλιο, όπως σήμερα το πρωί, απολαμβάνω αρκούντως τον μικρό περίπατο. Οι ακτίνες του πρωινού άστρου διεισδύουν στις φυλλωσιές των ευκαλύπτων και των υψίκορμων πεύκων και δημιουργούν μια ατμόσφαιρα ‘φωτός ιλαρού’ που έχει κάτι το ταοϊστικά πνευματικό. Όταν στο κεφάλι μου δεν τριγυρίζουν οι συνήθεις μέριμνες, ο νους μου προλαβαίνει να κάνει μια ‘στάση’ στο ξάφνιασμα: το ξάφνιασμα που φέρνει κάθε στοιχείο της φύσης, αν το βιώσεις στην ησυχία. Και χαμογελάω. Είναι ένα χαμόγελο απλής ευχαρίστησης και χαράς της ζωής, χωρίς αναμονές και προσδοκίες ή νοσταλγίες και πισωκοιτάγματα.
Χαμογελάω σαν ηλίθιος, σα να λέμε. Και δεν μπορώ να σταματήσω να χαμογελάω ακόμα κι όταν το βλέμμα μου διασταυρωθεί με κάποιου τρίτου. Όπως της γυναίκας που αναπαυόταν με τα δύο σκυλιά στα πόδια της, προφανώς καταπονημένη να τα περπατάει πέρα δώθε. Δεν μου ανταπέδωσε όμως το χαμόγελο. Αντίθετα είδα το πρόσωπό της να σκιάζεται από υποψία κι ίσως φόβο. Προσπέρασα γρήγορα και αναρωτήθηκα γιατί. Δεν πρέπει να είχε κάτι το απειλητικό το ύφος μου και η όψη μου, μέρα μεσημέρι ήταν, κόσμος περνούσε, δεν θα μπορούσα να συνιστώ απειλή για κείνην.
Βασανίζοντας λίγο το μυαλό μου κατέληξα στο συμπέρασμα ότι την ανησυχία δεν της την προκαλούσα εγώ, αλλά το χαμόγελό μου. Το χαμόγελο είναι κάτι που αναμένουμε από ανθρώπους που μας εξυπηρετούν επί χρήμασι (σερβιτόρους, πωλητές, δημόσιους υπαλλήλους κτλ) και μάλιστα δεν το αναμένουμε απλώς, το απαιτούμε. Επίσης το δεχόμαστε ευχάριστα από οικείους κι αγαπημένους και το ανταποδίδουμε. Γιατί τέτοια είναι η φύση αυτών των σχέσεων. Το χρησιμοποιούμε σαν ένδειξη ότι κάτι μας ικανοποιεί κι ότι με κάτι άλλο είμαστε σύμφωνοι. Το χαμόγελο είναι μέρος της γλώσσας μας.
Αλλά το χαμόγελο ενός αγνώστου δεν το περιμένουμε. Μας ξαφνιάζει και μας υποψιάζει. Αν προέρχεται από το αντίθετο φύλο, εικάζουμε ερωτικές προθέσεις . Σε κάθε περίπτωση μας φαίνεται ύπουλο, μάσκα ενός υφέρποντος δόλου, δόλωμα και απάτη. Και βέβαια υπάρχουν χίλιες δικαιολογήσεις και χίλια ελαφρυντικά για την επιφυλακτικότητά μας. Αλλά υπάρχει και μια ανείπωτη απώλεια. Το να εισπράττουμε δωρεάν, χωρίς αναμονή ανταπόδοσης, τη περίσσεια της ευφροσύνης κάποιου. Κι ένας θεός ξέρει αν την έχουμε ανάγκη…
