Ποιητικά Αεροπλάνα

Το αεροπλάνο, παρότι ένα άψυχο μάτσο λαμαρίνες, πιστόνια και κηροζίνη, έχει αποτελέσει πηγή έμπνευσης για πολλούς συγγραφείς και ποιητές. Ο Σαιντ Εξυπερύ είναι σίγουρα ο πιο γνωστός αεροπόρος λογοτέχνης. Κι ο Μικρός Πρίγκηπας το βιβλίο που ο Εξυπερύ φιγουράρει πλάι στον ηρωά του με το αεροπλάνο του.

Σ υγκινητικό αυτό γιατί είναι σαν να πήρε την πραγματικότητά του μες την φαντασία του.

Ένα άλλο γνωστό βιβλίο που έχει γραφεί από αεροπόρο, είναι ο Γλάρος Ιωνάθαν. Συγκλονιστική εμπειρία όταν το διάβαζα και έβλεπα στο σινεμά στα δεκαέξι μου. Δεν τολμώ να το ξαναδώ ή διαβάσω γιατί είμαι βέβαιος ότι δεν θα είναι έτσι τώρα. ´Εχω διαβάσει κι άλλα βιβλία του Ρίτσαρντ Μπαχ, γεμάτα πάντα αεροπλάνα αλλά με πολύ λιγώτερη έμπνευση και φρεσκάδα.

Το να ανακαλύψω ένα κομμάτι λογοτεχνίας σχετικό με τ’ αεροπλάνο στα ελληνικά γράμματα είναι κάτι λίγο σα βίτσιο. Έπεσα όμως τυχαία πάνω του:

Ο Άγγελος Σικελιανός, στο Αγιορείτικο Ημερολόγιό του, στις πρώτες πρώτες εγγραφές έχει την εξής καταχώρηση:

7 Οκτωβρίου 1914

Στα θρονιά των Κραναών, δειλινό. Ο ασύρματος, το αεροπλάνο. Άστραφτε γυρίζοντας στον ήλιο. Γλάροι επερνούσαν από κάτου. Η Πειραϊκή χερσόνησος. Το υδροπλάνο πέφτοντας στον κόλπο της Ελευσίνας.

Κραναία πόλις και Κρανααί είναι η Αθήνα. Κραναοί οι κάτοικοι της Αττικής.

Ο Σικελιανός είχε πρωτοπετάξει το 1910 στη Ρώμη. Στην Αθήνα γνώρισε τον παλαίμαχο (πότε πρόλαβε;) αεροπόρο Θάνο Βελούδιο που τον ξενάγησε μια δυό φορές στο σκάφος του. Η παραπάνω ημερολογιακή αναφορά μάλλον από αυτές τις πτήσεις προέρχεται.

Φαίνεται πως η εμπειρία της πτήσης τον είχε ενθουσιάσει κι εμπνεύσει. Έτσι έγραψε το ακόλουθο σονέτο που βρίσκεται στο δεύτερο τόμο του Λυρικού Βίου.

Πετώντας

Των φτερών τη λαχτάρα την άκρατη

στα ξένα πρωτογνώρισα, στη Ρώμη…

Ω βύθισμα στης αύρας την αφράτη

βουή, ιεροί της λευτεριάς μου δρόμοι!

Ποτέ η καρδιά δεν ήταν γεμάτη.

Και την καρδιά μου την γιόμιζε ακόμη,

πόκραξα αιφνίδια από την κορφή της: “Να τη

η Ελλάδα, της χαράς το σταυροδρόμι!

“Εκεί φέρε με, εκεί! Στα φωτονήσια

κυβέρνα την ορμή την ελυμπίσια,

σύντροφε, στο διαμάντι της ημέρας!

“Μονοχέρι, σαϊτα κι ολόϊσα,

κει που τα πρώτα γέλια μου ανάβρυσα!”

Μα τα λόγια μου θέριζεν ο αγέρας…

Είναι άγνωστο ποια πτήση είχε εμπνεύσει αυτό το ποίημα